روستای دشتی

روستای دشتی، سومین روستا از روستاهای صحرای باغ در لارستان استان فارس است که بعلت واقع شدن در دشت گسترده‌ای روستا ” دشتی ” نامیده شده است این روستا در فاصله ۶۳ کیلومتری جنوب غربی شهر لار و در ارتفاع ۶۵۸ متری از سطح دریا قرار دارد جمعیت این روستا ۲۱۰۰ نفر می باشد.بعضی‌ها می‌‌گویند که مردمان دشتی در واقع بخشی از دشتی بزرگ بوده که از بوکات فارس قدیم بوده است که اکنون در شهرستانی به همین نام(شهرستان دشتی با مرکزیت خورموج در استان بوشهر قرار دارد) مهم‌ترین دلیل این است که مردم آبادی دشتی به گویش اصیل دشتی که یکی از اصیل‌ترین گویشهای ایرانی است صحبت می‌کنند، بنا براین این منطقه دشتی نامیده شده است.اما بعضی دیگر می‌‌گویند چون در دشتی واقع شده است، نامش دشتی گذاشته اند. دشتی در ۴ کیلومتری غرب روستای زروان قرار گرفته است. امروز روستای دشتی بعد از عماده ده بزرگ‌ترین روستای صحرای باغ به شمار می‌‌آید.
معرفی روستای دشتی
روستاي دشتي در بخش صحراي باغ و در شهرستان لارستان و در موقعيت ۵و۵۴ طول شرقي و ۲۵و۲۷ عرض شمالي و در فاصله ي ۶۳ کياومتري جنوب غربي شهر لار مرکز شهرستان و در ۴۲۸ کيلومتري شيراز مرکز استان واقع شده است. اين روستا از طرف شمال به کوههاي گراش، از شرق به روستاي زروان، از غرب به روستاي خلور و از جنوب به کوه براشت محدود ميشود.
علت شکل گيري و وجه تسمیه روستاي دشتي
عوامل متعددي در شکل گيري روستاي دشتي دخالت داشته که از جمله به جلگه ای بودن زمينهاي منطقه و سطح وسيع اراضي کشاورزي در اطراف اين نقطه و همچنين شکل گيري آن در کنار جاده اصلي ميتوان اشاره نمود. در مورد وجه تسميه روستا نیز میتوان واقع شدن روستا در دشتی وسیع و فاصله داشتن با ارتفاعات و کوهها اشاره کرد. گرچه در مورد تاریخچه روستای دشتی در هیچ کدام از منابع در دسترس اطلاعاتی موجود نبود، اما با پرسش از اهالی در بررسي تاريخچه روستا، مشخص ميشود که مردم دشتي از منطقه اي به نام “پاسخند” در نزديکي منطقه کنوني به دلايل امنيتي و امکان ارتباط با ساير نقاط و همچنين وجود سطح وسيع اراضي جهت کشت و زرع و آب و خاک مناسب به آنجا مهاجرت کرده اند. در حقيقت وضعيت اقليمي منطقه باعث شکل گیری روستا گشته است
نحوه مديريت روستا در گذشته و حال
روستاي دشتي نيز مانند ساير روستاهاي منطقه تقريباً قبل از اوايل دهه ي ۱۳۴۰ به صورت ارباب رعيتي و ريش سفيدي اداره ميشد. تا اينکه پس از انقلاب (بين سالهاي ۵۷ تا ۷۶) روستا زير نظر فرمانداري و بخش مرکزي لارستان، و از سال ۱۳۷۶ با نهادينه شدن شوراهاي شهر و روستا توسط شوراي اسلامي روستا اداره شد. و از سال ۸۴- ۸۳ تاکنون اين روستا توسط دهيار و شوراي اسلامي زير نظر بخش صحراي باغ اداره ميشود.
بررسي ويژگي هاي فرهنگي روستابا توجه به بافت روستا و تمرکز بيشتر مردم در کنار هم، گويا بيشتر مردم حداکثر از سه يا چهار قبيله هستند که با هم اختلافي ندارند، و اين سبب شده است که روستا داراي يک قبرستان و همچنين بافت آن تقريباً متمرکز باشد. زبان و لهجه مردم دشتي همچنان که در بخش مطالعه شهرستان نيز بيان شد، از ريشه هاي فارسي دري است که به زبان ” اَچمي” معروف ميباشد. و تقريباً زبان مشترک مردم جنوب است که در روستاها و شهرهاي مختلف با تفاوت هايي در لهجه ها همراه است. دين مردم دشتي اسلام و از فرقه شافعي از مذاهب اهل سنت ميباشد. در مورد آداب و رسوم مردم، ميتوان گفت که مراسم عزاداري معمولاً در سه روز خلاصه ميشود و عروسي ها هم مانند ساير نقاط جنوب شهرستان به صورت ساز و نغاره و با شرکت همگاني مردم همراه ميباشد.
بررسي ويژگي هاي اقليمي
آب و هوای روستا به دلیل قرار گیری در نواحی گرم و خشک، و در نواحی ساحلی و جلگه ای گرم و مرطوب، و متغیر می باشد. یعنی درصد بیشتری از شهرستان لار آب و هوای گرم و خشک دارد. ولی در قسمت های جنوبی که به سواحل خلیج فارس نزدیک است، از خشکی هوا کم شده و بر رطوبت هوا افزوده میشود. که روستای دشتی نیز به دلیل قرار گرفتن در منطقه جنوبی در این وضعیت میباشد.و بیشترین بارش را در فصل زمستان دارا می باشد. بارانهای تابستانی از شدیدترین بارانهاست و به دلیل زمانی نیز ناچیز است. به این باران ها در زبان محلی باران “چهل پسینی” نیز گفته میشود. آب اشاميدني روستا از طريق يک حلقه چاه عميق ۱۲۰ متري تأمين ميشود. که پس از انتقال به منبع بتوني واقع در ۳ کيلومتري شمال روستا مورد استفاده قرار ميگيرد. آب کشاورزي از طريق ۶۰ حلقه چاه با متوسط عمق ۵۵ متر تأمين ميگردد.
از نکات قابل ذکر در مورد روستای دشتی، حضور نویسنده مشهور و فعال این روستا، «ایرج اعتمادی» میباشد که تا به حال کتابهای: بن بست عاطفه ها (سال انتشار: ۱۳۷۸ – مجموع داستان ادبی) – اشک، عشق، باران (سال انتشار: ۱۳۸۰- مجموع داستان زندگی) – صدای سکوت (سال انتشار:۱۳۸۲ – رمان) – زنجیرهای دلتنگ (سال انتشار: ۱۳۸۵- رمان) از وی به چاپ رسیده است. و در حال حاضر سردبیری نشریات خبر هرمزگان، و ویژه نامه همایش بین المللی زبان شناسی و مردم شناسی لارستان را بر عهده دارد که مقالات متعددی نیز در نشریات مختلف از این نویسنده منتشر شده است. همچنین از آثار تاریخی به جا مانده از گذشته در این روستا میتوان به باقیمانده های قلعه اسد خان دشتی اشاره نمود.
توسط: شهرام صالحی
OLYMPUS DIGITAL CAMERA