روستای خراشاد

روستای خراشاد از توابع بخش مركزی شهرستان بیرجند استان خراسان جنوبی و در فاصله ۲۰ كیلومتری این شهر قرار دارد . در این روستا ۲۲۰ خانوار و حدود ۷۹۰ نفر ساكن هستند . روستای خراشاد آب و هوایی سرد و كوهستانی دارد چون درانتهای رشته كوه باقران قرار گرفته و دره ای سبز و باصفا در میان كوههاست . خراشاد برگرفته از زبان پهلوی به معنای طلوع خورشید است . از طرفی چون در دره ای شرقی واقع شده محل تابش و طلوع خورشید هم آن را نامیده اند . بر اساس شاهدی كه از قبرستان خراشاد به دست آمده است قدمت آن به دوران قبل از اسلام و زمان زرتشتیان بر می گردد . از مشاهیر و مفاخر خراشاد می توان به دكتر محمد اسماعیل رضوانی (پدر علم تاریخ ‏معاصر ایران) ، آخوند ملامحمد علی خراشادی و محمد حسین خراشادی را نام برد. از آثار تاریخی و قدیمی این روستا می توان به قبرستان گبرها یا زرتشتیان ، قلعه و برج خراشاد ، تونلی زیرزمینی كه این قلعه و برج را به هم متصل كرده ، آسیاب آبی و حمام قدیمی اشاره كرد. مردم منطقه بیشتر به کشاورزی، دامداری، قالی بافی، گلیم بافی و توبافی (پارچه بافی سنتی) اشتغال داشته و از زعفران, زرشک, عناب, توت, ‏گردو و زردآلو , می‌توان به عنوان محصولات عمده کشاورزی خراشاد نام برد. علاوه بر اشتغال در بخش کشاورزی و دامداری, در سالیان اخیر با رشد بخش صنعتی در ‏خراشاد و احداث واحدهای صنعتی مانند کشتارگاه صنعتی, مرغداری, بسته بندی چای, مصالح ساختمانی و … , ‏در این بخش هم اشتغال زایی صورت گرفته‌است. به طوریکه صنعت مرغداری در جنوب ‏خراسان, نخستین بار توسط برخی از نخبگان اقتصادی این منطقه با تاسیس نخستین ‏مرغداری در خراشاد, گسترش یافته و در حال حاضر ۱۲ مرغداری فعال در سطح روستا ‏مشغول تولید هستند. همچنین بانوان خراشاد با تاسیس شرکت تعاونی روستایی زنان ‏خراشاد و ارائه خدمات در زمینه تهیه موارد مورد نیاز معیشتی و حرفه‌ای اعضا, تامین ‏اعتبارات و وامهای مورد نیاز و ارائه خدمات به منظور بهبود امور حرفه‌ای , نقش قابل توجهی ‏در گسترش اشتغال زایی در منطقه ایفا می‌کنند. بطوری که به عنوان یکی از فعالترین تعاونی ‏های روستایی در سطح استان شناخته شده‌است. خراشاد به عنوان نخستین روستای هدف صنایع دستی کشور از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری معرفی شده‌است. پارچه بافی سنتی خراشاد یا توبافی به زبان محلی، یکی از مهمترین صنایع دستی استان خراسان جنوبی است به طوریکه به عنوان تنها صنایع دستی این استان، نامزد دریافت مهر اصالت از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور شده‌است. در خراشاد تقریبا تمامی بانوان ‏به شغل بافندگی مشغول هستند. حتی بانوان ‏دانشجو یا شاغل که موقتا در بیرجند ‏اقامت دارند در ایام تعطیلات که به خراشاد ‏بازگشته و به هنر بافندگی می‌پردازند.‏شرکت تعاونی روستایی زنان ‏خراشاد کلیه محصولات را از ‏هنرمندان خریداری و به اقصا نقاط کشور ‏ارسال می‌نماید. خراشاد دارای بیمارستان روستایی , مخابرات , خانه بهداشت , تعاونی‌های روستایی, شورای حل اختلاف, حسینیه, بانک, دفاتر پست, بیمه, تاکسی تلفنی، کانونهای فرهنگی, تربیتی و ورزشی, دبستان, راهنمایی, دبیرستان, خوابگاه دانش آموزی و … می‌باشد.