روستای چغان

روستای چغان از روستاهای بخش جویم شهرستان لارستان در استان فارس می‌باشد.از لحاظ آب و هوایی خشک و از نظر محصولات کشاورزی فقط گندم و جو را به صورت دیم می‌کارند. اکثر جوانان روستا برای کسب درآمد و امرار معاش به کشورهای حوزه خلیج فارس مسافرت می‌کنند. مکانهای تاریخی این روستا را میتوان قلعه و دلو شمس اباد در۵کیلومتری چغان و کاروان سرای عباسی در دشت چغان نام برد. (از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد)
************چغان در جنوب استان فارس؛و در بخش جويم لارستان روستايي تاريخي خودنمايي ميكند كه اسم چغان بر آن براي همه مردم لارستان ناميست آشنا.
چغان:روستايي با تاريخ فراموش شده … آباديي از دل تاريخ كه هنوز غبار ايام آن را استوار نگه داشته است …
بر اساس تعاريف و شواهد قدمت اين آبادي به دوران قبل از اسلام بر ميگردد كه اين خود بر اعتبار تاريخي آن مي افزايد.
اینجا خواهی نخواهی دنیایت کوچک می شود، تنها خودت هستی و آدمهای اطرافت و يك دنيا آرامش حقيقي …
آسمانِ شب، آنقدر صاف و پرستاره است که نمی شود شبها چشم از آسمان گرفت. و هرچه بیشتر به آسمان نگاه می کنی، ستاره ها بیشتر می شوند…
انگار شب که روستا می خوابد سکوت سهمگینی در فضا حاکم می شود. اینجا می توان معنی سکوت کرکننده را دقیقا درک کرد…
بهار كه ميايد زمين اين روستا نيز زيبا و هزار رنگ ميشود … طوري كه از اين همه زيبايي هر انساني را به وجد مياورد هر شيفته اي را مست ميكند…
صميميت در اينجا موج ميزند…عشق روان است…دوستيها بر قرار است و دنياي كوچك خوشبختي در آن ادامه دارد.
خلاصه بايد بگويم در اين بهشت زميني زندگي معني خودش را حفظ كرده است و در جريان است…
به قبرستان اين روستا كه ميروي هم احساس ميكني هنوز زندگي براي مرده ها از جريان نيفتاده است و احساس ميكني بزرگ مرداني كه روزگاري اين ابادي را ساختند هنوز بر عابراني كه از كنارشان بي تفاوت ميگذرند لبخند ميزنند.
سنگ های قدیمی و خاک گرفته ای که نوشته های روی خیلی هاشان مخدوش شده است. اسم ها را که می خوانی، بعضی هاشان آنقدر توی خاطرات پدر و مادر تکرار شده که انگار صاحبش را کاملا می شناسی…
من آنجا ایستاده ام و به تمام آن آدمهایی که آن زیر خوابیده اند فکر می کنم. آدمهای خاطرات مادر. قصه های خوشمزه پدر. آدمهایی که یک روز توی کوچه پس کوچه های این روستا که اکنون تقریبا خالی از سکنه است، زندگی کرده اند. و من، یکی از شاخه های همان نسل، چقدر غریبه ام آنجا و چقدر دورم از دنیای آنها و دلخوشی های آن روزهایشان…
و چقدر دارم فكر ميكنم به اين كه این روزگار چند دور دیگر قرار است بزند و آدمی که قرار است یک روز بایستد بر سر آرامگاه من چقدر با من فرق خواهد داشت؟
(سينا رحيمي)
زبان اچمی یا لاری زبانیست که تقریبا اکثر مردم لارستان با این زبان صحبت میکنند و زبان رایج مردم روستای چغان نیز میباشد.
به خاطر اهمیت تاریخی این زبان و این که زبان مادری ما نیز میباشد لازم است که کمی بیشتر با ریشه تاریخی این زبان آشنا شویم: اَچُمی از گویش‌های به جا مانده از زبان فارسی پهلوی، مربوط به دوره ساسانیان و پیش از آن می‌باشد و یکی از هفت ریشه اصلی زبان فارسی کنونی است.
بیشتر ساکنان جنوبی استان فارس و غرب هرمزگان شامل شهرستان‌های بستک، گراش، لارستان، خنج و روستای بلغان و قسمتهایی از بندرلنگه، گاوبندی(پارسیان)، بندر خمیر و … به این گویش صحبت می‌نمایند.