انارک

جمعیت : ۱۲۹۴کد تلفن : ۳۲۴اَنارَک، يکي از بخش‌هاي شهرستان نائين است که در شرق استان اصفهان در دل کوير واقع شده‌است.
تاريخ اين شهر در زمان ساسانيان برميگردد، واحه‌اي بر سر راه معدن سرب و نقره نخلک بوده‌است. دوره‌هاي پس از آن (در زمان حال)، يعني در زماني که ديگر معدن نخلک به معادن متروک بدل گشته بود، انارک يک شهر ارتباطي بين جنوب و مرکز به شمال ايران بشمار مي‌آيد، خط سيري که از نائين شروع و به انارک، خور , طبس و سپس مشهد منتهي مي‌شو. بناي اولين خشت انارک را به اعتبار سخني منقول، به زمان شاه عباس منسوب مي‌دارند. تنها سند معتبر راجع به ساخت و سازهاي انارک، نامه ميرزا تقي خان اميرکبير مبني بر پرداخت وجهي براي ساخت قلعه‌اي به منظور تأمين امنيت محل از دستبرد راهزنان خطاب به کدخدايان انارک مي‌باشد.
بقاياي برج و بارو، در و دروازه، کوچه و پس‌کوچه‌هاي باريک و پرپيچ و خم اين شهر نشان از انديشة امنيتي- دفاعي در ساخت بافت شهر دارد. اين مجموعه شامل کاروانسرا، مسجد جامع، حمام، حسينيه و خانه‌هاي مسکوني است که هريک با بهره گيري از معماري سنتي ساخته شده‌اند. کالبد قديمي انارک، شامل هفت محله‌است که بر اساس وضعيت طبقاتي، موقعيت مکاني و کاربري محلات نامگذاري شده‌است و شامل محلات بيابانک، بيک‌علي، حصار، عرب‌ها، سراب، قافله‌گاه و جوباره مي‌گردد.
بادگيرهاي بلند، صفه‌هاي رسمي بندي‌ها و تزئين‌هاي آجرکاري, فضاهاي داخلي و خارجيِ بناها را مزين نموده‌اند. در اين مقاله بافت سنتي و معماري روستايي کوير با تکيه بر آثار و بناهاي تاريخي مورد بررسي و معرفي قرار گرفته‌است.
زبانزباني که در انارک به آن صحبت مي‏شود از گويش‌هاي مربوط به زبان‌هاي ايران مرکزي است.