غار قلعه جوق

غار قلعه جوق در ۱۳۵ کیلومتری جاده ساوه به همدان و ۲ کیلومتری روستای قلعه جوق در رشته کوهی موسوم به قوزی قشلاق قرار دارد که به دلیل نزدیکی به روستای قلعه جوق به این نام معروف شده است.
این غار یکی از غارهای مهم به وجود آمده توسط انسان است و دارای سه ورودی نزدیک به هم می‌باشد. دهانه ورودی غار حدود ۲۰ متر از سطح زمین ارتفاع دارد و دستیابی به درون غار بدون استفاده از وسایل فنی کوهنوردی، امکان‌پذیر نیست.
در ابتدای ورود دهانه‌ای به قطر حدود ۲ متر دیده می‌شود و ورود به بخش اصلی غار از طریق حفره‌ای که در بالای دهانه وجود دارد، صورت می‌گیرد. حفره ورودی به قطر حدود ۵۰ الی ۷۵ سانتی‌متر می‌باشد. پس از عبور از این حفره، بخش اصلی غار قرار دارد که عبارت است از دالانی بزرگ که در دو طرف آن اتاق‌های کوچکی به ابعاد ۲×۲ متر تعبیه شده است. در جلوی یکی از تالارهای غار که مساحت آن ۲۰ مترمربع می‌باشد، حوض کوچکی به عمق ۲۵ سانتی‌متر حفر شده است و همین دقت خاص در ساخت این غار سبب شده غار قلعه جوق یکی از شگفت‌انگیزترین صنایع باستانی به شمار آید.
این غار به عنوان نیایشگاه مورد استفاده بوده و در آن مراسم آیینی خاص انجام می‌شده است.
روى دیوار غار خطوط مختلف و نقوش نامفهومى دیده مى‌شود که فقط تاریخ ۱۱۶۸ هجرى قمری (دوره افشاریه) به خوبى خوانده مى‌شود.
در قله کوه مقابل این غار برجی ساخته شده که در گذشته برای دیده‌بانی از آن استفاده می‌شده است.