روستای گورج

به روایتی کلمه گورج دراصل کوه رچ بوده رچ به معنای ردیف وچون اطراف روستای گورج راکوهها به ردیف احاطه کرده ا ند نام انرا کوه رچ نهاده اند گه بعدها براثر تنبلی زبان تبدیل به گورج شد.این اطلاعات را اینجانب حدود ۲۵سال پیش اززبان مرحوم حجه الاسلام شیخ مسیح افتخاری گورجی زمانیکه درتابستان درگورج پایین محله کنار درخت چنار پهلوی چشمه نشسته بودیم شنیدم خداوند ایشان وهمه اموات شما ومارا بیامرزد.
قلعه شاه نشین گورج مربوط به دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان املش، بخش رانکوه، روستای گورج واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ آبان ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۶۵۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شهرستانِ املش در شرق گيلان واقع شده و فاصله اش تا رشت ۶۵ کيلومتره. براي ديدن قلعه ي گورج اول بايد به املش و از اونجا به ۲ کيلومتريِ شمالِ روستاي گورج بريم. قلعه گورج بينِ روستاي گورج و رودخونه ي چاک رود، رودي کوهي به ارتفاع ۱۶۰۰ متر واقع شده. اين قلعه، بين مردمِ منطقه به نام هاي ]گورجي قلاکوتي، قلعه گردان، شانشين قلعه و قلعه اسماعيليان[ معروفه. دسترسي به قلعه از روستاي گورج، از جاده ي مالرو، کنار صخره هاي طبيعي و دامنه هاي جنگلي، بعد از گذر از سربالايي تند، امکان پذيره. تا قبل از دوره ي قاجار تو هيچ کتابي از اين قلعه، نام برده نشده. محوطه ي قلعه با چهار ديوار از پستي و بلندي کوه ها، محصور شده. در شمال غربِ قلعه ي گورج، بقايايي از ديوار استحفاظيِ بزرگي که ۲۵ متر طول و ۸ متر ارتفاع داره، ديده مي شه. در ساختِ اين ديوار از تخته سنگ هاي طبيعي و گِل و آهک استفاده شده. در سطح جنوبيِ قلعه، دو بُرجِ سنگىِ بزرگ وجود داره. در محوطه ي داخلِ قلعه هم چند آب انبار براي ذخيره ي آب بارون ساخته شده بود که تنها وسيله ذخيره ي آب در اين قلعه بود. در سطح قلعه، آثاري از ديوارها و پيِِ بناها ديده مي شه که نشون مي ده اين قلعه، مسکوني و نظامي بود. متاسفانه قسمت هاي مختلفِ اين آثار بر اثر کاوش هاي غير مُجاز فراوان به شدت ويران شده. ديوارها و حصارهاي قلعه چون در قُله ي کوهي واقع شده که از هر طرف شيب، داره. از نظر دفاعي قلعه رو چنان مستحکم مي کرد که دسترسي به اون براي مهاجمان کارِ آسوني نبود. با توجه به سَبکِ معماري، مي شه اين قلعه رو متعلق به دوره ي اسماعيليه دونست.