روستای دنيچه خير

دنيچه خير روستایی است فرهنگی از توابع شهرستان خرمبید استان فارس با حدود ۵۰۰ سکنه. .
وجه تسمیه دنیچه خیر
دنی معانی مختلف دارد ولی دو تعریف مشهور تر و برخوردار می باشد۱-دنی . [ دَ ] (اِ) شوق و نشاط و سرور و عشرت و شادی و خوشی و خرمی . (ناظم الاطباء). رجوع به دن شود.۲-دنی . [ دَن ْ نی ] (ص نسبی ) منسوب به دن . شکلی از مروارید شبیه به خم . (یادداشت مؤلف ). رجوع به دن شود.( هر دو تعریف از لغت نامه دهخدا)
این روستا از معدود روستا هاي با مالكيت آبا و اجدادي است كه به صورت ارثي به فرزندان رسيده است .مراتع این روستا از شمال با خیر آباد و دهبید ،از غرب با خرمی و قصریعقوب ،از جنوب با احمد آباد ،شهید آباد )چمبیان( و خرمی، از شرق هم با دادنجان و شیرین آباد هم مرز است.مزارع روستا در سه بخش قرار دارند.
۱-مزارع دنیچه خیر که حدود ۷۰۰ هکتار است و از چشمه ساران ،تلمبه و قناتی آبیاری می شودکه دهانه قنات در فاصله دو کیلومتری دهبید واقع شده است.زمینهای این بخش از همین دهانه آغاز ودر حدود ۱۰ کیلومتر تا کلوت که در جنوب دنیچه خیر است کشیده می شود.از غرب به زمینهای پلگان خرمی و از شرق به مزرعه علی آباد و کوه دنیچه خیر محدود میگردد.
۲- مزرعه ذوالخوید: از ميان اين روستا چشمه اي زيبا از دل كوه مي جوشد معروف به ذوالخويد .این چشمه مزرعه ای به وسعت حدود ۲۰۰هکتار را آبیاری می کند
۳-مزارع فصلی: این مزارع که معروف به (قناتلر) است . در دو قسمت شمال و جنوب روستا قرار گرفته است . در شمال روستا مزرعه علی آباد و در جنوب در محدوده ی کلوت ها مزارع متعددی است ( سنجتی ، وفایی ،سی سلخ ، نعیمو و …) که تا روستای بیان و شهید آباد کشیده می شوند.
قدمت اين روستا بيش از ۴۰۰ سال تخمين زده مي شود وجود سنگهاي باستاني در قبرستان اين روستا معرف اين موضوع است.
چمنزار هاي اين روستا سرحد عشاير عرب نقدعلي بوده است.ترك هاي خلج از ابتدا در اين روستا ساكن بوده اند.
شغل ساكنين اين روستا كشاورزي و دامداري است.
بيشتر مردم اين روستا تحصيلكرده مي باشند كه همين امر باعث مهاجرت جمعيت زيادي ازاهالي به شهرها شده است.
ساكنين اين روستا از دو گروه ترك قشقايي خلج و نيز عرب خمسه نقدعلي تشكيل شده اند.
وجود معادن غني سنگ هاي تزئيني درحريم چراگاه هاي اين روستاباعث تخريب چراگاه هاگرديده است.وجود چشمه سار ها باغ ها و كوه و قنات هاي متعدد در محدودهي روستا مناظر چشم نوازی را ايجاد كرده است.
اين روستا در ۱۷۵ كيلومتري شمال شيراز و نيز ۵كيلومتري جنوب صفاشهر واقع شده است.
از محصولات اين روستا مي توان به بادام انگور گردو گندم جو سيب زميني عدس نخود و… نام برد .