فرسفج

فَرِسفَج شهري است در استان همدان ايران. فرسفج مرکز بخش قلقل‌رود شهرستان تويسرکان است و در جنوب باختري استان همدان قرار گرفته‌است.ادامه راه شهر همدان به تويسرکان به دوراهي فرسفج مي‌رسد. در اين دوراهي يک راه به سوي شهرهاي کنگاور و کرمانشاه و راه ديگر به طرف شهرهاي فيروزان و نهاوند مي‌رود.اين شهر در سرشماري عمومي نفوس و مسکن ۱۳۸۵ خورشيدي ۱۶۰۸ نفر جمعيت داشت که از اين تعداد ۲۹۶ نفر آن بيسواد بودند.شهرستان تويسرکان در تقسيمات کشوري ۱۳۷۱ خ.، فقط دو شهر به نام‌هاي تويسرکان و سرکان داشت و در ۱۳۷۹ خ.، شهر فرسفج نيز جزو آن شد.از معابر شهر فرسفج مي‌توان به چهارباغ کانون، خيابان‌هاي خليج فارس، ولي عصر، امام رضا، مرصاد، شهيد مدني، کوچه‌هاي امام محمدباقر، شهيد ذبيح‌الله بيات، ميلاد، ميعاد و امام علي و راه پارک کوهستاني (محل بازي کودکان) اشاره کرد.
در قديم:لغت‌نامه دهخدا به نقل از فرهنگ جغرافيايي ايران، جلد پنجم در مورد فرسفج مي‌نويسد: دهي است از دهستان قلقل‌رود شهرستان تويسرکان، واقع در ۱۸ هزار گزي جنوب باختري شهر تويسرکان و ۴ هزار گزي جنوب راه شوسه تويسرکان به کرمانشاه و کنار رودخانه تويسرکان. ناحيه‌اي است جلگه‌اي، سردسير و داراي ۱۵۱۶ تن سکنه. از قلقل‌رود مشروب مي‌شود. محصولاتش غلات، پنبه، حبوب و انواع ميوه است. اهالي به کشاورزي و گله‌داري گذران مي‌کنند. از صنايع دستي زنان قاليچه‌بافي است. راه مالرو دارد. يک پل آجري در جنگ بين‌المللي اول روي قلقل‌رود بنا شده که راه شوسه حميل‌آباد از روي آن مي‌گذرد. داراي دبستان، دو مسجد، زيارتگاه، کاروانسراي شاه عباسي و ۱۰ باب دکان مي‌باشد.
فرسفج سه محله جانبي به نامهاي اميرآباد،فتح آباد و برگچه نيز دارد و روستاهاي تابع آن شامل منجان،چاشخوره،جرا(گرا)،برفيان،گليان،اکبرآبار،قاسم آباد،حاجي تو،يعقوب شاه (يعقوب آباد) ،قلي لاله سفلي و قلي لاله عليا مي‌باشند. مرکز بهداشتي-درماني فرسفج ،درمانگاه گلوگاه در منطقه بوده و با داشتن هفت خانه بهداشت خدمات سلامت و درمان را در سطح گسترده‌اي به جمعيتي بالغ بر ۸۰۰۰ نفر ارائه مي‌کند.
اقتصاد:امروزه ناحيه صنعتي فرسفج در کيلومتر ۱۵ جاده تويسرکان – کنگاور قرار گرفته‌است و کارخانه‌هايي در آن مستقر شده‌اند.شهرک گلخانه‌اي فرسفج نيز با ۹ واحد فعال، توليدات صيفي دارد که به شهرهاي کرمانشاه، همدان، زنجان و تهران صادر مي‌شود.
آثار تاريخي:-پل فرسفج در مجاورت شهر فرسفج و در نزديکي کاروانسراي شاه‌عباسي و در کيلومتر ۲۰ جاده تويسرکان به کنگاور روي رودخانه قلقل‌رود بنا شده‌است از آثار تاريخي اين شهر است.اين پل ۴۰۰ ساله که در زمان شاه‌عباس صفوي ساخته شده در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار تاريخي کشور قرار گرفت.
-کاروانسراي فرسفج نيز در سال ۱۳۸۷ خورشيدي به مجموعه‌اي براي توليد و ارائه صنايع دستي همدان تبديل شد.
برخي اشياء کهن يافت‌شده در فرسفج امروزه در موزه همدان نگهداري مي‌شود.