منطقه حفاظت شده چهل پا

منطقه حفاظت شده چهل پا در سال ۱۳۹۰ حفاظت شده معرفی شد.
موقعیت عمومی منطقهاين منطقه واقع در شمال و شمال شرق شهر شهرستان انديمشك و به فاصله ۱۵ كيلومتر از شهر انديمشك قرار گرفته که به کوه تنگوان معروف است. موقعيت آن N3231 و N3240 شمالي و E4828 و E4818 شرقي مي باشد .
وسعت منطقهمنطقه چهل پا ۱۶۷۰۰ هكتار وسعت دارد.
ویژگی و سیمای عمومی منطقه (شامل وضعیت توپوگرافی، چشم انداز، پوشش گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدور ها)یکی از زیستگاههای مهم بز کوهی در استان خوزستان به شمار می آید. که بدلیل صعب العبور بودن و عدم دسترسی شکارچیان، آنها توانسته اند نسل خود را حفظ کنند و با جمعیت مناسب که دارند به راحتی در منطقه مشاهده می شوند. منطقه چهل پا به طور كلي كوهستاني با ديواره هاي صخره اي بسيار بلند و دره هاي صخره اي و صعب العبور بسيار عميق و گاهاً غير قابل دسترسي است كه در دامنه هاي جنوبي به تپه ماهورهاي كم ارتفاع منتهي مي گردد. داراي آب و هواي گرم و خشك كه در زمستانها معتدل و بهار نسبتاً معتدلي دارد منابع آبي آن عمدتاً درياچه سد دز، در ضلع شمالي، رودخانه دز در ضلغ شرقي و تعدادي چشمه از جمله چشمه سلام و خردم در ارتفاعات مي باشد .عمده محل تمركز حيات وحش (كل و بزها) در دامنه هاي صخره اي و غير قابل دسترسي مشرف به درياچه سد و رودخانه دز و دره هاي بسيار عميق ضلع شرقي و شمالي منطقه مي باشد اين منطقه در حدود ۵۰ كيلومتري شمال منطقه حفاظت شده و پناهگاه حيات وحش دز قرار دارد .
پوشش گياهيعمده پوشش گياهي منطقه به صورت مرتعي است ولي تك درختان و درختچه ها به صورت پراكنده در منطقه ديده مي شود که از جمله آنها بادام كوهي، كنار، رمليك، جاز (بنگله) ، انجير،گز و پده، اين پوشش در دامنه شمالي عمدتاً از نوع بادام است که در دامنه هاي جنوبي بيشتر از نوع كنار و رمليك مي باشد.
حيات وحش منطقهگونه شاخص منطقه بز كوهي (كل و بز) است كه از جمعيت بسيار خوبي برخوردار است ساير گونه هايي كه در منطقه زيست مي كنند که شامل پلنگ، گرگ، كفتار، روباه ،شغال، گربه وحشي، خرگوش، تشي، خدنگ، شنگ(سگ آبي)، خارپشت ، انواع خفاش مي باشند. شاخص پرندگان منطقه كه بيشترين جمعيت در منطقه دارد كبك و تيهو است. پس از آن مي توان به كبوتر چاهي، كمركولي، بلدرچين ، سهره طلايي اشاره كرد در درياچه سد دز مي توان پرندگان آبزي و كنارآبزي را مشاهده كرد. در خصوص خزندگان، دوزيستان و بي مهرگان منطقه تا كنون مطالعه اي صورت نگرفته ولي مي توان انواع مارها ، مارمولكها، لاك پشت خزر ي، انواع كپور ماهيان، وزغ ها و قورباغه ها را مشاهده نمود.
جاذبه های اکوتوریستیاین منطقه علاوه بر چشم اندازهای زیبا خودکه حاصل وجود دره های ژرف ارتفاعات بلند ، چشم اندازهای زیبای سد و دریاچه سد دز و پوشش گیاهی خوب منطقه است. علاوه بر آن در بخش شمالی منطقه فوق امکانات مناسبی جهت حضور افراد در محیط بوده که بنام پلاژ نامیده می شود. در این منطقه دریاچه عمق وجو دارد که امکان شنا ، اسکی روی آب و … محیا ساخته است. مضاف بر آن ارتفاعات مشرف به دریاچه امکان کایت سواری ، صخره نوردی و … فراهم نموده است.
وضعیت عمومی اقتصادی و اجتماعیروستاهاي محدوده منطقه شامل روستاي پاپي كم و روستاهاي حاشيه و مؤثر بر منطقه شامل قلعه قاسم ، گل محك، سرپله، گركرمعلي و قلعه مختار مي باشند. بيشتر مردم منطقه از علاقه مندان به حيات وحش و طبيعت آن محل مي باشند همچنين گروهي از شكارچيان شهرستان نيز علاقمند به حفظ نسل وحوش بخصوص كل و بز منطقه مي باشند. اين افراد از اقشار مختلف از جمله فرهنگيان هستند که هم اكنون به عنوان هميار با اين اداره كل همكاري مي نمايند. مسئولين محلي از جمله مسئولين سد و نيروگاه دز با ممنوعيت شكار و صيد بسيار موافق و حتي يكي از اهداف مشترك آنان با اين اداره كل محسوب مي گردد چرا كه كنترل و محدوديت ورود افراد مسلح در حفاظت فيزيكي از تأسيسات و ابنيه سد و نيروگاه بسيار مؤثر است.
منبع : کویرها وبیابانهای ایران